Małżeństwo to jedna z najważniejszych decyzji w życiu wielu ludzi. Przed jej podjęciem zwykle poświęcamy sporo czasu na przemyślenia dotyczące różnych aspektów wspólnej codzienności. Wśród tych istotnych dylematów dobrze jest wziąć pod uwagę kwestię małżeńskich finansów i rozważyć zawarcie intercyzy.

Po ślubie wszystko wspólne?

Zasadą w polskim prawie jest, że po wstąpieniu w związek małżeński pomiędzy małżonkami powstaje ustawowy ustrój majątkowy. Oznacza to, że z wyłączeniem przypadków określonych w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, od dnia ślubu dorobek małżonków jest majątkiem wspólnym. Tym samym niektóre czynności dotyczące zarządzania majątkiem (np. sprzedaż nieruchomości) wymagają obopólnej zgody. W przypadku gdy jeden z małżonków prowadzi działalność, wspólność majątkowa daje wierzycielowi możliwość zaspokojenia żądania także z majątku wspólnego. Dla wielu osób taka sytuacja może być źródłem stresu. Rozwiązaniem w takiej sytuacji może okazać się intercyza.

Umowa majątkowa małżeńska – najważniejsze zagadnienia

Popularnie zwana intercyzą, umowa majątkowa małżeńska pozwala na dowolne ukształtowanie stosunków majątkowych miedzy małżonkami. Istnieje kilka sposobów na zmianę ustroju majątkowego obowiązującego z mocy prawa. Indywidualną umowę sporządzić można w taki sposób, aby:

• znieść wspólność majątkową,
• znieść wspólność majątkową z wyrównaniem dorobków,
• rozszerzyć lub ograniczyć wspólność między małżonkami,
• przywrócić wspólność majątkową.

Zniesienie wspólności majątkowej oznacza, że stan posiadania każdego z małżonków jest jego majątkiem osobistym. Ma to zarówno swoje wady jak i zalety. W sytuacji gdyby doszło do rozwodu, każdy z małżonków kończy związek z własnym dorobkiem. Kiedy intercyzy nie zawarto, rozwód wiąże się z podziałem majątku wspólnego, co często staje się przedmiotem wielu konfliktów – nieoceniona jest wtedy pomoc radcy prawnego. Aby podzielić sprawiedliwie dobra majątkowe gromadzone przez małżonków wiele lat, trzeba poświęcić wiele czasu i nerwów. Intercyza pozwala tego uniknąć.

Ciekawym rozwiązaniem jest intercyza z wyrównaniem dorobków. Często zdarza się tak, że jeden z małżonków zarabia znacząco mniej lub rezygnuje z kariery zawodowej na rzecz obowiązków rodzinnych. W czasie trwania małżeństwa nie ma możliwości powiększania własnego majątku. Wyrównanie dorobków ma więc na celu usunięcie dysproporcji między majątkami małżonków. Należy tu jednak pamiętać o ograniczeniach wynikających z art. 49 KRiO.

Pamiętajmy, że zawarcie intercyzy powoduje niemożność skorzystania ze wspólnego rozliczenia podatkowego przez małżonków. Istotną wadą rozdzielności majątkowej jest także jej wpływ na zdolność kredytową małżonków – przy ubieganiu się o kredyt bank weźmie pod uwagę możliwości finansowe tylko jednej osoby.

W przypadku zmiany umów małżeńskich warto udać się wcześniej po poradę do profesjonalisty – pomocna może okazać się wizyta w kancelarii radców prawnych. Prawnik oceni treści umowy, co pozwoli na uniknięcie ewentualnych późniejszych problemów z dochodzeniem swoich praw.

Kiedy i jak zawrzeć intercyzę?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, umowa majątkowa małżeńska zawsze wymaga formy aktu notarialnego. Takiej samej zasadzie podlegają wszelkie zmiany jej treści. Intercyzę można zawrzeć w dowolnym momencie trwania małżeństwa oraz przed jego zawarciem. W przypadku gdy intercyzę podpisują narzeczeni, skutki prawne wywiera ona dopiero od chwili ślubu. Podczas wizyty u notariusza potrzebny jest ważny dowód osobisty oraz skrócony akt zawarcia małżeństwa (o ile zostało już zawarte).

Finanse w związku to jeden z częściej wymienianych powodów nieporozumień. Dla wielu osób intercyza może okazać się dobrym rozwiązaniem, dlatego warto dobrze zastanowić się nad jej sporządzeniem i zabezpieczeniem swojego majątku.